[Column] Maaruh... hoe zit het nu met die factchecking door Bluesky?

Eerst was er de overname door een techgigant (denk aan de overname van WhatsApp door Meta), daarna de vele advertenties, vervolgens het sturende algoritme, en nu is het de “factchecking”. Het is handig om te weten dat algoritmes en factchecking niet direct met elkaar in verband staan. Het zouden legitieme redenen moeten zijn om van de ene op de andere dag over te stappen naar een ander sociaal medianetwerk. Je laat huis en haard en je opgebouwde community achter om asiel aan te vragen op een nieuw, vaak onbekend, sociaal medianetwerk. Daar moet je dan weer jaren bouwen aan een nieuw netwerk, vol nieuwe vrienden. De laatste jaren is het populair om over te stappen naar Bluesky.

Waar het netwerk van de oprichter van Twitter tot in 2024 de serene rust van zomaar een woestijn kende, ging het na de zomer van 2024 helemaal los. Musk, eigenaar van X, stuurde het algoritme op X de kant van een verkiezingsoverwinning van zijn vriend Trump op. Diverse onderzoeken hebben deze aanpassingen, uitgevoerd in de zomer van 2024, aangetoond. De naïviteit waarmee we niet doorhadden dat we op X massaal een bepaalde politieke stroming groot hebben gemaakt, is ons dan eindelijk ontnomen.

Musk heeft eindelijk zijn rendement van die dure aankoop van Twitter

En dan het nieuws begin 2025 dat Meta verandert van factchecking-methode. Markant is de traditionele media die vooral roept dat Meta zou stoppen met factchecking. Het bleek een uitspraak.. die op zichzelf “gefactcheckt” had moeten worden. Meta stopt met de samenwerking met de externe partij Factcheck.org. Een van de geloofwaardige redenen voor de breuk is dat die organisatie zo traag werkt, dat in de tussentijd het bericht en de account al vierkant viraal is gegaan op de sociale media.

Meta gaat werken met de zogenoemde “Community Notes”. Voor diverse boeken over sociale media en AI mocht ik onderzoek doen naar deze manier van “gecrowdsourced” nieuws controleren. Pijnlijk is het feit dat ook deze Community Notes uit de stal van Musk komen en aanvankelijk voor gebruik op X zijn ontwikkeld. Dat ook Meta deze manier van feitenchecken nu gaat inzetten, is niet heel verrassend.

Community Notes?

De manier van factchecken werkt sneller dan andere systemen, aangezien een groep uit de community wordt gevraagd een mening of oordeel te geven over een bepaalde post. Bij de uiteindelijke afweging wordt, bijvoorbeeld bij politiek getinte uitingen, een “gemiddelde” genomen van bijvoorbeeld linkse en rechtse politieke stromingen. De community relativeert dus veel en plakt er een boodschap onder (de “note”). Je kunt het zien als een grote groep reviewers die snel een film, nieuwe game of boek recenseren.

En de factcheck op Bluesky?

Wat opvalt, is dat niemand het heeft over de factchecking op en door het beloofde land genaamd “Bluesky”. Het feit dat Bluesky standaard een tijdlijn aanbiedt zonder algoritme (de andere opties in Bluesky gebruiken wél een algoritme), heeft niets te maken met factchecking. Het geeft de Nederlander echter wel een lekker gevoel. Bluesky kent eenzelfde manier van factchecken, naast geautomatiseerde AI-bots die aanslaan op bepaalde termen, als de genoemde “Community Notes”. Ook Bluesky stuurt op de mening van de crowd. Sterker nog, de productontwikkelaar van Bluesky herhaalde in diverse interviews met het Amerikaanse Newsweek in 2024 dat hij heel graag factchecking met gebruik van die “Community Notes” doorvoert op Bluesky.

Voor de duidelijkheid: Meta wil dus ook gaan werken met die Community Notes, en daarom zijn velen naar Bluesky gevlucht. Snapt u het nog?

In hetzelfde interview wordt gevraagd of Bluesky een extra, specifieke manier van factchecking kent, wat niet het geval blijkt te zijn. Wel kan Bluesky, dat drijft op open source toepassingen, externe filters toevoegen van een diversiteit aan partijen.

En de EU dan?

Bluesky kent nog geen controle op basis van strikte EU-richtlijnen. Simpelweg omdat het op basis van de 20 miljoen gebruikers (bij het schrijven van deze column) een te klein sociaal medianetwerk is om de lat ernaast te leggen. Dat Bluesky door de EU-APK komt, betwijfel ik niet. Net zoals ik niet twijfel aan het feit dat de factcheckingmethoden van Bluesky en Meta nagenoeg gelijk zijn.

--

Marketing-tech freak Patrick Petersen RDM MA MSc is onderzoeker, spreker, ondernemer, docent en auteur van onder andere het Handboek.AI en eigenaar van bureau www.atmost.nl.

 Volg Marketing Report op LinkedIn!

 Abonneer je op onze gratis dagelijkse nieuwsbrief

 Registreer jouw bureau gratis in de Marketing Report reclamebureau database The List

Lees ook:

Gepubliceerd door: Lieselot Berentzen