Onderzoek Markteffect: Bereidheid tot kleiner en verder wonen

De woningmarkt piept en kraakt, maar Nederlanders geven hun huidige woonsituatie gemiddeld een acht. Marktonderzoeksbureau Markteffect onderzocht hoe ver mensen willen gaan als zij binnen een jaar dringend een woning moeten vinden.

Het beeld: zorg over de toekomst is groot, terwijl de bereidheid om concessies te doen verrassend hoog is. Zo vreest 78 procent dat woningen voor volgende generaties onbetaalbaar worden en voelt ongeveer de helft weinig grip op de woningmarkt; onder jongeren is dat 62 procent.

Wat doen Nederlanders als het snel moet?

Bij schaarste zegt 44 procent genoegen te nemen met een kleinere woning dan gewenst en 39 procent zoekt buiten de voorkeursregio. Bijna een kwart overweegt tijdelijk in te trekken bij familie of vrienden of kiest een alternatieve woonvorm, zoals een tiny house of flexunit. Ongeveer één op de tien geeft aan boven budget te willen kopen; onder jongeren zegt 40 procent tijdelijk bij familie te willen wonen en 16 procent boven budget te gaan.

Welke woonvormen spreken aan?

Transformatiewoningen, bijvoorbeeld kantoorpanden omgebouwd tot appartementen, krijgen het hoogste rapportcijfer: 43 procent geeft hiervoor een zeven of hoger. Tiny houses en micro-appartementen volgen met 39 procent, tijdelijke units op een tijdelijke locatie scoren 36 procent. Samenwonen met iemand buiten het eigen huishouden en co-living blijven achter met elk 21 procent. Vijfenvijftigplussers zijn door de bank genomen minder enthousiast over deze alternatieven.

Grenzen aan financiële rek

Financiële flexibiliteit kent duidelijke grenzen. Investeren met hulp van familie of vrienden krijgt met 45 procent de meeste bijval. Een flexibele rente of kopen zonder vast contract scoort rond 27 procent. Samen kopen met een buitenstaander blijft steken op 17 procent en 21 procent zegt hogere maandlasten te accepteren. Daarnaast ziet 38 procent geen uitweg en blijft liever zitten waar men woont. Jongeren tonen ook hier meer rek dan ouderen.

Verwachtingen richting overheid

Respondenten verwachten vooral actie van de overheid. Zo vindt 79 procent dat er meer geïnvesteerd moet worden in betaalbare bouw voor starters en gezinnen en 73 procent vraagt om meer passende woningen voor ouderen. Twee derde wil dat alternatieve woonvormen, zoals tiny houses en flexwoningen, sneller mogelijk worden. Voor de transformatie van leegstaand vastgoed ziet 51 procent ruimte voor versnelling. In de praktijk remmen regels nog vaak door op traditionele bouw gericht beleid.

Conclusie en onderzoeksverantwoording

Nederlanders waarderen hun huidige woning, maar maken zich zorgen over morgen. Jongeren zijn bereid te bewegen en staan open voor andere woonvormen; ouderen minder. De maatschappelijke wil is er, maar versnelling vraagt om beleid dat alternatieve oplossingen echt faciliteert.

Het onderzoek is uitgevoerd door Markteffect in augustus 2025 onder een representatieve steekproef van 510 Nederlanders van achttien jaar en ouder.

www.markteffect.nl

Volg Marketing Report op LinkedIn!