Bas Vlugt: Troostrijke gedachten in tijden van AI

[Column] Ik moet er niet aan denken dat onze kat ons via een door Elon Musk gecontroleerd algoritme probeert wijs te maken dat ze liever Whiskas eet in plaats van Purina

Het was een koude winterdag in New York, bijna precies 29 jaar geleden, op 10 februari 1996. De spanning in het IBM-gebouw was om te snijden. Garry Kasparov, de wereldkampioen schaken, zat klaar om de ultieme uitdaging aan te gaan. Tegenover hem stond geen mens, maar een krachtig stuk technologie: de supercomputer Deep Blue, ontwikkeld door IBM.

Dit was niet zomaar een schaakwedstrijd. Het was een botsing tussen menselijk vernuft en kunstmatige intelligentie, een gevecht dat de wereld zou veranderen. Kasparov was zelfverzekerd, zijn ogen glinsterden van vastberadenheid. Deep Blue, onverstoord, berekende miljoenen zetten per seconde.

Deep Blue analyseerde elke zet met een snelheid die de menselijke geest ver te boven ging

De eerste zet werd gedaan en de stilte in de zaal was bijna tastbaar. Kasparov manoeuvreerde zijn stukken met de precisie van een meester, terwijl Deep Blue elke zet analyseerde met een snelheid die de menselijke geest ver te boven ging. Het was een spel van strategie en geduld, een mentale krachtmeting.

Na uren van intense concentratie maakte Deep Blue een zet die Kasparov volledig verraste. Het schaakbord werd een slagveld van logica en techniek - de wereld keek ademloos toe. Kasparov besefte het: hij was verslagen. De supercomputer had de grootste schaker ter wereld overwonnen.

Het publiek barstte uit in een mengeling van applaus en ongeloof. Voor het eerst had een machine de menselijke geest overtroffen in een spel van pure intellectuele kracht. Kasparov stond op, zijn nederlaag accepterend en schudde de hand van de programmeurs die Deep Blue hadden ontworpen. Dit moment markeerde een keerpunt in de geschiedenis van kunstmatige intelligentie.

Na de overwinning van de machine schaakte de mens gewoon door

De overwinning van Deep Blue was niet slechts een schaakwedstrijd; het was een symbool van de opkomst van een nieuw tijdperk, waarin technologie de grenzen van het menselijke kunnen voortdurend zou verleggen.

Ik kan me dat moment nog goed herinneren. Het was een big thing.

Maar wat ik achteraf het meest interessant vind aan dit moment, is dat de wereld het schaken niet heeft opgegeven, nu de computer het beter kan. Nee, er werd vrolijk doorgeschaakt en voor de schaakspelende computer was geen aandacht meer.

Ik vind het een troostrijke gedachte in tijden van tomeloze ontwikkelingen op het gebied van AI. Met je vrienden naar de kroeg, sporten, genieten van het zonnetje, lekker eten, heel hard lachen - we gaan hier allemaal lekker mee door, al gaat AI op zijn of haar kop staan of niet.

Praten met je kat

Jerome Kuijken van De Speld schreef afgelopen week een column over AI-ontwikkelingen die we niet zouden moeten willen. Zoals bijvoorbeeld dierentaal vertaald in mensentaal. Jerome wil niet weten wat zijn kat zegt. Ik moet er ook niet aan denken dat onze kat ons via een door Elon Musk gecontroleerd algoritme probeert wijs te maken dat ze liever Whiskas eet in plaats van Purina.

Kortom, het hoeft allemaal niet.

Dat neemt niet weg dat we bij Marketing Report ons best doen om AI te gebruiken waar mogelijk. Dit gaat redelijk goed tot goed: vertalen, samenvatten, redigeren, beeldverbeteren.

En dat is misschien al heel wat. Verder experimenteren wij ons een hoedje. Soms met aardige resultaten, soms waardeloos.

Wat soms aardig gaat, is tekst genereren, vooral dingen die in het verleden liggen die al vaak beschreven zijn. Zo is het spannende verhaal over Deep Blue, waar deze column mee begint, geschreven door Copilot. Aanvankelijk begon Copilot met deze zin:

De wind huilde rond de hoge torens van het IBM-gebouw in New York, waar het schaakevenement van de eeuw plaatsvond.

Dus ik vraag voor de zekerheid aan Copilot:

BAS: De wind huilde rond de hoge torens van het IBM-gebouw in New York. Dat is een feit of verzin je dit?

COPILOT: De wind huilde rond de hoge torens van het IBM-gebouw in New York is een stukje creatieve vrijheid die ik heb gebruikt om het verhaal meer sfeer en spanning te geven. Het is geen feitelijk gegeven dat er op dat moment daadwerkelijk een huilende wind rond het IBM-gebouw waaide. Bij het schrijven van verhalen is het gebruikelijk om elementen toe te voegen die de verbeelding van de lezer prikkelen en de scène levendig maken. Als je wilt dat ik me strikt aan de feiten houd, kan ik dat ook doen.

In de gaten houden dus, die fuckers.

Interview met Copilot over Deepseek

Laatst wilde ik een interview doen met Deepseek, maar Deepseek wil mij niet toelaten. Ziet de bui waarschijnlijk al hangen. Ik heb toen een interview gedaan met Copilot over Deepseek. Dat leverde meer op dan ik had verwacht.

Maar onze zoektocht naar praktische AI-toepassingen neemt vooral de vorm aan van een kralenketting waaraan wij teleurstelling, hoon en mislukking rijgen.

Beeldgeneratie? Waardeloos. Nieuwsgeneratie? Nee. Feitenkennis? Onbetrouwbaar. Een jaar geleden vroeg ik ChatGPT een biografie over Bas Vlugt te schrijven. Dat werd een puinhoop. Ik heb het Copilot vandaag weer gevraagd. Een weigering. Dat terwijl een gemiddeld 10-jarig kind deze opdracht tot een redelijk goed eind zou brengen.

Vorig jaar: geef een lijst van de land-locked countries in Afrika. Vergeet ChatGPT er twee.

Tegenwoordig praat ik met de Copilot-app op mijn mobiel. Met enige regelmaat zegt-ie maar wat. Wat is de diepst gelegen metrohalte in Amsterdam? Zegt-ie: Waterlooplein, met -26 meter. Raadpleegt Copilot dus een bron van voor het bestaan van de Noord-Zuidlijn.

Dit zegt Google: Station De Pijp is gelegen onder de Ferdinand Bolstraat tussen de Albert Cuypstraat en de Ceintuurbaan. Het is met 26,5 meter onder NAP het diepst gelegen station van de Noord-Zuidlijn en het diepst gelegen station van Nederland.

AI gaat alle marktonderzoekbureaus overbodig maken

Ik had laatst een interessant gesprek met iemand die aankondigde dat AI alle marktonderzoekbureaus overbodig gaat maken. Want AI kan nu al de antwoorden op marktonderzoeksvragen zeer nauwkeurig voorspellen, dus waarom zou je dat onderzoek dan daadwerkelijke nog een keer uitvoeren?

Interessant. We houden het allemaal in de gaten.

Ik zou zeggen: ga ondertussen vooral door met met je vrienden naar de kroeg gaan, sporten, genieten van het zonnetje, lekker eten en heel hard lachen.

Of naar het gemauw van jouw kat luisteren zonder dat je begrijpt wat ze zegt.

Geniet ervan zolang de aanbieding loopt.

Bas Vlugt is oprichter van Marketing Report