Minister Eppo Bruins: Eerst impactanalyse over uitbreiden Ster-reclame bij NPO; sector verbijsterd

Minister Eppo Bruins (NSC) van OCW gaat een impactanalyse uitvoeren over het eventueel uitbreiden van (online) reclamemogelijkheden bij de NPO voor de Ster. Het CDA, ChristenUnie, JA21 en SGP hebben onderhandeld met de coalitie over de dekking van de missende gelden door de grote korting op de onderwijsbegroting.

De Tweede Kamer heeft in meerderheid besloten tot een wijziging op de OCW-begroting waarbij vanaf 2027 elk jaar 50 miljoen euro wordt gekort op de NPO-financiering van overheidswege. Die korting moet dan gedekt worden uit het verhogen van Ster-inkomsten. In de tekst van het wijzigingsvoorstel wordt daarbij toegelicht dat de NPO meer ruimte wordt gegeven om (online) reclameopbrengsten te genereren.  

Geen garantie

De minister stelt dat extra Ster-inkomsten niet gegarandeerd kunnen worden en noemt de dekking een korting op het NPO-budget van 50 miljoen extra per 2027. Volgens de minister kan er door de uitbreiding van reclame bij de NPO marktverstoring plaatsvinden richting de commerciële partijen en moet dit aldus bezien worden vanuit de hele sector. Volgens hem is een wetswijziging nodig.

Verder stelde de minister te hebben toegezegd dat de impactanalyse onderdeel is van de eerder aangekondigde herziening van de landelijke publieke omroep en dat dit mee wordt genomen. Op basis van deze impactanalyse kan dan worden gekeken of het mogelijk is Ster-inkomsten te verhogen (met onder meer commerciële online/VOD-reclames) en wat dit doet met de rest van de markt. 

RTL Nederland en Ad Alliance gaven aan Marketing Report eerder aan verbijsterd te zijn over de gekozen politieke lijn. Volgens Ton Rozestraten, Chief Commercial Officer bij RTL Nederland en CEO van Ad Alliance worden commerciële partijen direct benadeeld als 50 miljoen door de Ster extra uit de markt moet halen.

NPO vreest 50 miljoen extra bezuinigingen 

De NPO vreest nu dat de extra bezuiniging van 50 miljoen alsnog wordt afgewenteld op de NPO en roept de politiek op de uitbreiding van (online) reclame werkelijkheid te maken en/of andere dekking te vinden.

Frederieke Leeflang en Lucien Brouwer, de Raad van Bestuur van de NPO: "Uit het debat in de kamer en uit de uitspraken van minister Bruins blijkt nu dat er toch een extra bezuiniging van 50 miljoen op de publieke omroep komt om zo dekking te vinden voor de wijzigingen in de onderwijsbegroting. Bruins zegt dat hij niet kan garanderen dat het bedrag van 50 miljoen gecompenseerd mag worden uit extra reclame=inkomsten zoals de coalitie en oppositie wel hadden besloten. Met de aangekondigde impactanalyse schuift de minister de noodzakelijke wetswijziging voor zich uit.

Deze extra bezuiniging is onbegrijpelijk en een klap in het gezicht van al die bevlogen makers bij de publieke omroep. De publieke omroep moet op deze wijze vanaf 2027 elk jaar minimaal 156,7 miljoen gaan bezuinigen, terwijl het omroepbestel pas op zijn vroegst in 2029 wordt hervormd.

Daarmee is het onvermijdelijk dat al het komende jaar makers en programmering geraakt gaan worden om tijdig en zorgvuldig de bezuiniging op te kunnen vangen. Deze beslissing is onverantwoord en hierdoor kan de publieke mediaopdracht niet goed worden uitgevoerd. Nu de afgesproken dekking van 50 miljoen door extra reclame inkomsten een wassen neus blijkt te zijn, roepen we de politiek op om op zoek te gaan naar een andere dekking."

NDP Nieuwsmedia: maatregel of van tafel of sterk aangepast 

Branchevereniging NDP Nieuwsmedia stelt in reactie op het kamerbesluit dat verruiming van Ster-inkomsten schadelijk en zeer nadelig is voor de (private) journalistiek. NDP Nieuwsmedia stelt daarbij dat de NPO veel overlap heeft met private nieuwsmedia en het publiek dat bereikt wordt. Juist het bieden van een kwaliteitsomgeving is nadelig, aangezien big tech dat niet hebben als alternatief, waardoor NDP Nieuwsmedia vreest dat de maatregel leidt  tot een halvering van de online advertentie-inkomsten voor private nieuwsorganisaties. Met name voor nieuwstitels die volledig afhankelijk zijn van adverteerders betekent dit volgens NDP Nieuwsmedia risico's voor de stabiliteit en financiering van die titels.

Herman Wolswinkel, directeur NDP Nieuwsmedia: ‘Natuurlijk begrijpen we en delen we de wens om onderwijsbezuinigingen te verzachten. Maar het is opnieuw een slecht signaal dat partijen op de koop toe nemen dat de onafhankelijke journalistiek geraakt wordt in de zoektocht naar geld. Advertentie-inkomsten zijn voor nieuwsuitgevers cruciaal om hun redacties te financieren. We boksen online al jaren op tegen de grote, dominante techpartijen. Met deze forse verruiming van Ster krijgen nieuwsuitgevers er een machtige concurrent bij op de Nederlandse markt. Er is online veel overlap, dus de extra inkomsten van Ster gaan ten koste van andere Nederlandse spelers. Dat is schadelijk voor de Nederlandse journalistiek. Dat kan toch niet de bedoeling zijn.’

NDP Nieuwsmedia wijst er erder op dat de Tweede Kamer per motie eerder had uitgesproken dat de NPO de voorgenomen bezuiniging niet moet opvangen met het verhogen van de inkomsten uit de Ster mede omdat dit marktverstorend werkt. NSC diende ook een motie om de NPO reclameluw te laten. De huidige besluiten zijn daarbij inconsequent en tegenstrijdig.

Herman Wolswinkel: "Dit is onnavolgbaar. De ene week spreekt de Kamer zich uit tégen verruiming van de Ster-mogelijkheden om andere spelers in het medialandschap te beschermen, de daaropvolgende week wordt exact het tegenovergestelde besloten. We begrijpen dat in onderhandelingen zaken kunnen sneuvelen, maar dit is ondoordacht en ongewenst. Wij willen op korte termijn in overleg met minister Bruins. De online verruiming kan en mag op deze manier echt niet doorgaan."

NDP Nieuwsmedia is de brancheorganisatie waarin mediabedrijven als DPG Media, Mediahuis, RTL Nederland, Roularta Media Nederland, FD Mediagroep en anderen zijn verenigd.

Foto: Rijksoverheid

www.rijksoverheid.nl

www.ster.nl

www.npo.nl

 Volg Marketing Report op LinkedIn!

 Abonneer je op onze gratis dagelijkse nieuwsbrief

 Registreer jouw bureau gratis in de Marketing Report reclamebureau database The List

Lees ook:

Gepubliceerd door: David de Jong