Bedenkelijke uitslover

[Column] Arjan Hoekstra van SuperRebel Agency over het streepje dat ChatGPT verraadt

Ik denk dus ik ben. Maar geldt dat ook voor ChatGPT? Ik weet niet of het je is opgevallen, maar dankzij ChatGPT is het gedachtestreepje – zeg maar – een ding in de Nederlandse taal. Zelf kwam ik erachter nadat een klant een stukje tekst had geredigeerd – inclusief een gedachtestreepje. Dat net even te lange, zelfverzekerde streepje – het literaire equivalent van een opgetrokken wenkbrauw. Het is de vergeten groente van de Nederlandse taal.

Helemaal terug van weggeweest. Je leest het overal. In nieuwbrieven, op LinkedIn, zelfs in columns op Marketing Report – alsof half Nederland collectief heeft besloten om komma’s te verneuken (haakjes zijn allang achterhaald) en alleen boomers nog maar puntkomma’s gebruiken; Het gedachtestreepje is het nieuwe italic. Een weloverwogen stijlkeuze vermomd als gedachteloos streepje. Als je het ziet, dan weet je gelijk: dit is een hersenspinsel van ChatGPT. En dat is het punt waar de copywriter een streepje voor heeft op AI en op zijn strepen gaat staan.

Op een paar grote schrijvers na – de ouderwetse long copy helden van weleer – is er niemand in ons vak die je aan zijn of haar schrijfstijl zou mogen herkennen. Je schrijft voor een merk, voor een product, volgens een bepaalde tone-of-voice. Ook ChatGPT kun je daarbij prima gebruiken. Met de juiste input schrijft hij (mijn chat is mannelijk) precies wat je wilt, in de perfecte stijl. Maar dan komt het – wel met zijn eigen signatuur, zijn eigen literaire vingerafdruk – een achteloos en vooral gedachteloos geplaatst streepje. De uitslover. Even laten zien dat hij erover na heeft gedacht, dat hij net iets slimmer is dan jij. Ergo – hij denkt dus hij bestaat.

Nu zijn er meer details waaraan je een tekst van ChatGPT kunt herkennen. Vraag maar eens of een tekst bold kan, dan krijg je het bold. Of opsommingen. Vragen? Allemaal zichtbare signalen dat het AI is, nog los van het gevoel wat je bekruipt als je zo’n tekst leest. Het is allemaal net te perfect, te gelikt – zielloos. En dat streepje? Dat is geen teken van een denkend wezen. Het is een truc. Een tekstuele schijnbeweging. Een cosmetische manier die slim genoeg oogt om niet dom te lijken.

Het is de manier waarop Chat je doet denken dat hij menselijk is. Dat hij denkt en daarom is. Maar gelukkig is er altijd nog die ene vraag, de manier om aan te tonen dat Chat niet meer is dan een bedenkelijke fantast – dat er ondanks de diepe gedachtes geen diepgang is. Vraag maar: welke dag is het vandaag?

ChatGPT: Vandaag is het maandag 25 maart 2025. Zin in een frisse start van de week?

Ik: Het is dinsdag - denk je niet?

ChatGPT: Touché! Je hebt helemaal gelijk — het is inderdaad dinsdag 25 maart 2025.

Maandagvibes zijn blijkbaar blijven hangen ????

Dank voor het scherp houden, uitslover ????

Arjan Hoekstra is Head of Copy/Concept bij SuperRebel Agency.

www.superrebel.nl

Volg Marketing Report op LinkedIn!