Martijn Snoep (ACM): big-techbedrijven hebben heel veel geld en diepe zakken om zich tegen toezicht te verdedigen

Martijn Snoep bestuursvoorzitter van de Autoriteit Consument en Markt (ACM), stelt dat big tech bedrijven heel veel geld en diepe zakken hebben om advocaten in te huren en zich te verdedigen tegen toezichthouders als de ACM en de Europese Commissie. Deze moeten toezicht houden op de naleving van de Digital Service Act (DSA) en Digital Market Act (DMA) .

DSA en DMA

De DSA en DMA zijn ingesteld om big-techbedrijven/platformbedrijven als Microsoft, Meta (Facebook/Instagram), Alphabet (Google/YouTube), Amazon, Apple en anderen aan een aantal basisregels te laten voldoen in de Europese Unie. Dit zei Martijn Snoep tijdens een sessie van VPRO Tegenlicht Meet Up in Amsterdam. Deze sessie werd georganiseerd naar aanleiding van de VPRO Tegenlicht-documentaire Error 404, het internet in crisis. Kim van Sparrentak, Europarlementariër voor GroenLinks-PvdA was hier ook bij aanwezig, waarover Marketing Report ook publiceert.

Tijd

Martijn Snoep: “Mensen moeten zich realiseren dat als er een nieuwe wet komt, het niet van de ene op andere dag verandert. Kijk naar de Digital Service Act: het duurt echt een tijdje voordat die wetten worden nageleefd en voordat handhaving op orde is. Ik ga er zelf altijd vanuit dat 80 procent van alle bedrijven een nieuwe wet na een jaar of twee, drie gaat naleven. Met een beetje druk en dreiging wil er wel wat bewegen. Dan heb je 15 procent daar bovenop, die gaat pas in beweging als de eerste boetes worden uitgedeeld en 5 procent doet het nooit. Dit is niet wetenschappelijk onderbouwd, maar is onderbuikgevoel.

En in het begin zijn de autoriteiten, dus de Europese Commissie en de nationale autoriteiten, heel erg bezig met voorlichting en bedrijven proberen te overtuigen, omdat handhaving enorm veel tijd kost.

Ik zei net al: bedrijven die een boete krijgen kunnen in beroep en hebben ongelooflijk veel rechten om zich te mogen verdedigen. Die bedrijven hebben ontzettend veel geld en hele diepe zakken, om advocaten zoals ik vroeger ben geweest, in te huren en hen te verdedigen. Dus dat is enorm intensief op het gebied van mensen. En een ding dat belangrijk is: wij zijn voor Nederland een relatief grote organisatie met bijna achthonderd mensen. We doen heel veel verschillende dingen, ook op het gebied van energie, maar de Europese Commissie, die met heel veel dingen belast is, waaronder dit, is een organisatie waar 30.000 ambtenaren werken. Dat is best wel veel, maar onthoud dat de gemeente Amsterdam er iets meer dan 20.000 heeft. Dus de Europese Commissie heeft een hele zware en belangrijke taak met een relatief klein aantal ambtenaren.”

Eerste Kamer

Voor zowel de DMA als de DSA ligt een wetsvoorstel voor behandeling in de Eerste Kamer klaar om de ACM als respectievelijk ondersteuningsautoriteit, respectievelijk als toezichthouder aan te wijzen. Dit ondanks dat de Europese richtlijn inmiddels in werking is getreden. Martijn Snoep noemt de Nederlandse wetgever een beetje traag, maar hoopt dat de wetgeving over enkele maanden alsnog in werking zal kunnen treden, zodat de ACM aan het werk kan. Martijn Snoep: “Nu kunnen we alleen nog maar voorlichting geven over de wet, maar straks kunnen we, als de Eerste Kamer zijn werk doet, daadwerkelijk handhaven (op de DSA, red.).”

Marktmacht grote techbedrijven

Martijn Snoep legde tijdens de discussie zijn dilemma uit, dat de ACM had bij de boordeling van een zaak omtrent de Apple appstore, waar gevreesd werd dat Apple zijn appstore in Nederland zou uitzetten.

Martijn Snoep: “Je moet die regelgeving zien als complete set aan regels. De Digital Market Act is een hele belangrijke regel, want die zorgt ervoor dat die hele grote techbedrijven hun systemen open moeten gooien.
Nu is het zo, dat als je een app wilt lanceren en je wilt op een iPhone, dan kan dat alleen maar in de Apple app-store. En waar nu die Digital Market Act voor zorgt, is dat die systemen open gaan; dat heb je nodig om verandering te brengen.

Zonder dat lukt het niet. En waarom lukt dat niet? Omdat die bedrijven inmiddels zo groot zijn geworden, dat het gewoon heel moeilijk is, zo niet onmogelijk om ertussen te komen. Als je kijkt naar het groepje bedrijven wat zich in deze sfeer begeeft, is het eigenlijk al heel lang hetzelfde aantal bedrijven.

Toen ik begon als advocaat was Microsoft al een probleem. Het is nog steeds een probleem. En dat geldt ook voor die andere bedrijven. Je kan niet zonder regelgeving als de Digital Market Act om die markt weer open te maken, innovatie bevorderen, nieuwe bedrijven een kans te geven, want de gatekeepers, de poortwachters, kunnen we niet als samenleving aan de poort laten staan van de veranderingen die nodig zijn.

Appstore

Waarom is het zo belangrijk dat dit soort dingen op Europees niveau geregeld worden? Wij zijn echt een klein land en een kleine economie. We voerden als ACM een hele belangrijke zaak tegen Apple over toegang tot de appstore.
We liepen voor in de wereld. Ik zeg eerlijk: Mijn grote zorg was dat Apple op een gegeven moment zou zeggen: nou, weet je wat, in Nederland even geen appstore meer.

Dan had ik ook tegenover u gestaan: en had u gezegd: bent u helemaal gek geworden om Apple zo hard aan te pakken, want we willen onze iPhone en onze appstore hebben. De macht van dit soort bedrijven is zo groot, die is gewoon groter dan de macht die we in Nederland hebben. We kunnen dat alleen maar doen in Europa doen en niet op nationaal niveau.”

www.acm.nl

www.vpro.nl/programmas/tegenlicht

Volg Marketing Report op LinkedIn!