[Column] Alain Dujardin en Lieke Smets: Iedereen is creatief: zo stimuleer je innovatie op de werkvloer

Technologische doorbraken, de opkomst van AI, economische en geopolitieke ontwrichtingen en toenemende ecologische druk. Nee, de wereld staat nooit stil. Voor bedrijven betekent dat één ding: jezelf voortdurend opnieuw uitvinden en nieuwe proposities ontwikkelen. Organisaties als het World Economic Forum signaleren al jaren een wereldwijd toenemende vraag naar creativiteit. Want met creativiteit kun je innoveren en vooroplopen. De praktijk is echter weerbarstiger: creativiteit inzetten is lef tonen. Veel bedrijven vinden dat lastig en weten creativiteit niet optimaal te benutten. De vraag is: hoe ziet creatief denken op de werkvloer eruit en hoe creëer je meer ruimte voor deze skill?

Creativiteit, wat is dat eigenlijk?

Zeg je creativiteit, dan denken mensen vaak aan dingen met je handen doen. Tekenen, kleien, schilderen… Maar dat is slechts één vorm van creativiteit, namelijk artistieke creativiteit. Het onderzoek van Zorana Ivcenic identificeert daarnaast nog twee andere vormen van creativiteit: dagelijkse creativiteit en intellectuele creativiteit¹. Bij de dagelijkse creativiteit gaat het om het vinden van een creatieve oplossing voor een alledaags probleem. Je organiseert bijvoorbeeld een etentje, maar hebt niet genoeg servies voor het aantal mensen dat komt. Oplossing: je vraagt iedereen een eigen bordje mee te nemen.

Intellectuele creativiteit gaat over het vermogen om nieuwe ideeën te bedenken en innovatieve oplossingen te vinden voor uitdagende vraagstukken. Voorbeeld: de vraag naar professionele jeugdzorg staat enorm onder druk. Oplossing: een app waarin jongeren elke dag invullen hoe ze zich voelen. De app ‘Feelee’ legt vervolgens slimme verbanden waardoor jongeren inzicht krijgen in hun emoties en de druk op de zorg wordt verlicht.

Iedereen is creatief - ja, jij ook

Intellectuele creativiteit is niet iets wat je kunt trainen. Je hebt het al! Wel hebben we onszelf geleerd om onze rechterhersenhelft links te laten liggen. Op werk gebruiken we vaak de linkerhersenhelft, waarmee we tekst verwerken, analyseren en logisch redeneren. Terwijl: met onze rechterhersenhelft zijn we juist in staat om te verbeelden, verbanden te leggen en creatief te denken. En dat heeft een heleboel positieve effecten! Onderzoekers ontdekten dat mensen in een creatief proces met meer genegenheid naar anderen kijken, omdat ze zich ieders unieke bijdrage aan het proces herinneren². Bovendien zorgt creativiteit voor minder stress en gezondere hersenen³. Een nieuwe studie laat zelfs zien dat creativiteit vaak samengaat met eigenschappen als hoop en veerkracht⁴. Het kan dus geen kwaad om die rechterhelft eens wat vaker aan te boren.

Scholen lopen voorop

Waar ze de rechterhersenhelft al goed gebruiken, is het onderwijs. Ondanks dat er in het onderwijs nog steeds veel op cijfers en prestaties wordt gestuurd, zien we ook dat creativiteit steeds meer wordt omarmd. Creatief denken is bijvoorbeeld onderdeel van de 21e-eeuwse vaardigheden: een model met vaardigheden die leerlingen voorbereiden op de toekomst. De vaardigheden zijn vakoverstijgend en helpen middelbare scholen om hun onderwijs te verrijken en opnieuw vorm te geven.

Ook zijn er middelbare scholen die nog een stap extra zetten. Zo is er het Utrechtse Descart, waar leerlingen worden klaargestoomd om innovatief te zijn en slimme oplossingen te bedenken. En wat dacht je van het vak Onderzoek & Ontwerpen? Op de havo en het vwo kun je daar met een N-profiel tegenwoordig eindexamen in doen. Tijdens de lessen leer je problemen op te lossen met behulp van techniek en technologie.

De snelstgroeiende kernvaardigheid

Van de middelbare school naar de werkvloer. Want daar staan professionals ineens met 1-0 achter. De huidige professional heeft niet geprofiteerd van een creatief curriculum, en dat terwijl het World Economic Forum voorspelt dat de vraag naar creativiteit de komende vijf jaar met 73 procent zal stijgen. Daarmee is creativiteit de snelst groeiende kernvaardigheid. Belangrijk dus, om de huidige professionals bij te scholen, zodat ook zij hun creatieve potentieel kunnen ontdekken. En dan vooral de professionals die denken dat zij geen creatief beroep hebben of niet creatief zijn.

Een nieuwe mindset voor op de werkvloer

Hoe zou die creativiteit op de werkvloer er dan uitzien? Creatief denken op de werkvloer gaat over het vinden van nieuwe manieren om taken uit te voeren, problemen op te lossen en kansen te benutten. Het betekent dat je niet altijd de voor de hand liggende oplossing kiest, maar durft te experimenteren met alternatieve benaderingen. Creatief denken kan zich uiten in het verbeteren van processen, het bedenken van innovatieve producten of diensten, en zelfs in het vinden van efficiëntere manieren om met collega's samen te werken. Het draait om het aanmoedigen van een mindset waarin nieuwsgierigheid en vernieuwing centraal staan.

Drie uitgangspunten voor creatief denken

Overtuigd? Mooi, dan gaan we aan de slag! Er zijn veel manieren waarop je creatief denken op de werkvloer kunt stimuleren. Deze drie uitgangspunten zijn in ieder geval een goede start.

1: Werk aan je creatief vertrouwen

Creatief denken is spannend en leidt soms tot weerstand. Maar hoe creatief kun je zijn als je telkens teruggefloten wordt? Daarom is het belangrijk om je creatief vertrouwen te vergroten: de moed om de dingen creatief aan te pakken. Zorg ervoor dat iedereen, en vooral de leidinggevenden, het outside the box-denken stimuleert en beschermt.

2: Stimuleer interdisciplinaire samenwerking

Voor creativiteit heb je verschillende perspectieven nodig. Hoe meer diversiteit, hoe beter. Verschillende perspectieven kunnen leiden tot innovatieve oplossingen die anders niet zouden worden ontdekt. Daarbij is het wel belangrijk is dat er gelijkwaardigheid bestaat tussen verschillende disciplines. En daarvoor is creatieve ruimte nodig.

3: Organiseer creatieve ruimte

Een creatieve ruimte is een plek of moment waarop de wildste gedachten mogen bestaan, waar je vrijuit ideeën kunt delen en kan uitzoomen. Daarnaast is het ook de tijd en middelen om nieuwe ideeën uit te proberen en te experimenteren, zelfs als ze buiten het normale takenpakket vallen. Fouten maken mag, want daar leer je van.

Weet je nog? Creativiteit is lef tonen. Want dat het belangrijk is, betekent niet dat het vanzelf gaat. Daarom investeren veel bedrijven in leren en trainen op de werkvloer. Zodat creativiteit wél wordt benut. Het resultaat? Een organisatie die zelfredzaam is in het aanpakken van innovatieprocessen. Is jouw organisatie onderdeel van die avant-garde en vind je het belangrijk om creatief denken bij je werknemers te stimuleren?

Alain Dujardin is Creative Director & Partner, Greenberry en Greenberry Academy. Lieke Smets is copywriter bij Greenberry

www.greenberry.nl

 Volg Marketing Report op LinkedIn!

 Abonneer je op onze gratis dagelijkse nieuwsbrief

 Registreer jouw bureau gratis in de Marketing Report reclamebureau database The List

Gepubliceerd door: Saskia van Weert