Michiel Frackers: Cryptobeurs voor 3 miljard verkocht

“Voor het eerst in 22 jaar zagen we vorige maand een daling in Google-zoekopdrachten via Safari.”

Aldus sprak Eddy Cue, baas over de diensten-divisie van Apple, deze week. Beleggers reageerden heftig: zowel Alphabet als Apple zagen hun aandelenkoers onderuit gaan. De koers van het aandeel Google daalde woensdag 7.5% en beleggers waren evenmin blij dat Apple een kwart van zijn services-omzet zou kunnen verliezen, ofwel 5% van de totale omzet.

Verder in deze editie:

• OpenAI bevestigt blijvende macht van non-profit stichtingsbestuur; Mistral verdrievoudigt omzet in 100 dagen
• Pleidooi voor een minimumleeftijd voor gebruik van AI-tools zoals ChatGPT 
• Conclusies van mijn deelname aan de GenZero Climate Summit in Singapore: honderd bedrijven zijn verantwoordelijk voor 80% van de wereldwijde koolstofverwijdering; Climeworks en CleanJoule lopen voorop in technologie.
• Cryptomarkt opnieuw aan de kook: Bitcoin boven de $100.000, 'Nederlands' Deribit verkocht voor $2,9 miljard, $9 miljard investering in blockchain-hub op de Malediven en alles over Token2049 in Dubai in de NFA Podcast.

Net wanneer Big Tech lijkt op te krabbelen, gaan Google en Apple onderuit

Driekwart van Googles omzet onder druk

Maar eerst de zondeval van Google. Apple-topman Eddy Cue schreef de ongekende terugval in zoekverkeer toe aan gebruikers die steeds vaker AI-gestuurde alternatieven zoals ChatGPT, Perplexity en Claude gebruiken in plaats van traditionele zoekmachines. Cue zei dat hij er “veel nachten van wakker heeft gelegen" en wekte de indruk dat het einde in zicht komt van Apple’s miljardenovereenkomst met Google voor klassieke zoekopdrachten.

Bij sommige doemdenkers speelt tevens de gedachte dat de iPhone, het goudmijntje van Apple, bij een grote doorbraak van AI waar Apple geen rol in speelt, hetzelfde lot wacht als de iPod: totale irrelevantie.

Google reageerde door te stellen dat het totale aantal zoekopdrachten, inclusief die vanaf Apple-apparaten, blijft groeien. Het bedrijf ging echter niet specifiek in op de gemelde daling in zoekverkeer via Safari. De koersval was echter niet te stuiten en Google verloor bijna honderdvijftig miljard dollar aan beurswaarde.

Forbes analyseerde hoe beleggers hun inschattingen van Google's omzet uit de zoekmachine omlaag zullen bijstellen, want ruim driekwart ($265 miljard) van de totale omzet ($350 miljard) in 2024 was afkomstig uit reclame. Al snel verschenen interessante analyses: zowel de Wall Street Journal als CNBC bestempelen dit moment als een potentieel kantelpunt voor online zoeken.

John Battelle betoogt dat Google nog steeds een leidende rol kan spelen in het AI-tijdperk, mits het bereid is zichzelf opnieuw uit te vinden. Hij stelt dat Google afstand moet nemen van het streven naar ‘perfecte’ antwoorden en advertentie-optimalisatie, en in plaats daarvan een zoekervaring moet bieden die vertrouwen en context centraal stelt.

Zijn aanbevelingen: bouw AI-native producten, wees transparanter en herontwerp de gebruikerservaring. Zonder fundamentele verandering loopt Google het risico irrelevant te worden in de markt die het zelf creëerde.

Google als service-verlener aan OpenAI?

Battelle oppert de interessante gedachte dat Google de beste kans maakt het AI-tijdperk te overleven, door zijn zoekresultaten als een service te leveren aan alle ontwikkelaars van AI-chatbots die nu veelal op schimmige wijze hun kennis bij elkaar vergaren en nog steeds onacceptabel vaak hallucineren bij de antwoorden. Dus Google moet niet direct concurreren met OpenAI, Perplexity, DeepSeek en Anthropic, maar juist opereren als hun kennisdatabank.

MG Siegler heeft een pragmatischer blik: volgens hem probeert Apple door te dreigen met partnerships met AI-bedrijven als OpenAI en Anthropic vooral Google onder druk te zetten. Door Google’s exclusiviteit te ondermijnen, kan Apple betere voorwaarden afdwingen. Hoe dan ook lijkt het klassieke model waarin één dominante zoekmachine miljarden betaalt voor de standaard zoekpositie in Apple-producten, zijn houdbaarheid te verliezen.

OpenAI: Non-profit behoudt controle over bedrijf

Bij de AI-concurrenten van Google is het ook niet allemaal pais en vree. OpenAI bevestigde deze week dat de non-profitstichting de uiteindelijke controle zal behouden, ondanks de transitie van OpenAI naar een commercieel bedrijf. Deze verduidelijking komt na zorgen over interne bestuursconflicten en mogelijke belangenverstrengeling.

In het beoogde bestuursmodel kan de non-profit ingrijpen als winstbelangen botsen met het bredere doel van veilige, algemeen nuttige AI. OpenAI zegt hiermee bezorgde investeerders en partners gerust te stellen. Dat is natuurlijk een gotspe, want de investeerders zitten niet in OpenAI om er een AI-padvinderij van te maken.

De verklaring lijkt vooral bedoeld om reputatieschade te voorkomen. Hoewel OpenAI inmiddels miljarden omzet (en verliest) behoudt het bestuur van de stichting unieke bevoegdheden, inclusief het recht om de CEO te ontslaan, wat eind 2023 nog gebeurde: voor een weekend.

Mistral verdrievoudigt omzet in honderd dagen

Het Franse AI-bedrijf Mistral, alom gezien als de AI-versie van Asterix & Obelix in de wereldwijde AI-wedloop, heeft in honderd dagen tijd de omzet verdrievoudigd na de lancering van zijn enterprise-chatbotdiensten. De vraag is uiteraard: over hoeveel praten we dan? Dat werd helaas niet bekend gemaakt. Een dubbeltje verdrievoudigen is makkelijker dan een rijksdaalder.

Mistral onderscheidt zich door open modellen en een decentrale aanpak en richt zich specifiek op Europese bedrijven die privacy, datasoevereiniteit en compliance belangrijk vinden. Het bedrijf wordt in AI-kringen zeer gewaardeerd door de hoge kwaliteit AI-wetenschappers dat het heeft weten te verzamelen, maar met een waardering van zes miljard is het vijftig keer zo laag gewaardeerd als OpenAI. Mistral is misschien beter vergelijkbaar met de smurfen tegen de Gargamels: Elon Musk en Sam Altman.

Minimumleeftijd voor AI-apps

Alberto Romero pleit voor het verhogen van de minimumleeftijd voor toegang tot AI-tools zoals ChatGPT en Claude. Kinderen en tieners zouden niet beschikken over het kritische denkvermogen om AI-antwoorden op waarde te schatten, wat kan leiden tot misinformatie of emotionele manipulatie.

Romero betoogt dat de huidige leeftijdsgrens van dertien jaar is overgenomen van sociale media-platforms, maar niet is aangepast aan de complexiteit van AI-interfaces. Romero pleit voor leeftijdsverificatie voor gebruik van AI-tools: "het geldt voor sociale media, smartphones, pretparken, autorijden, alcoholgebruik, en het zou ook moeten gelden voor AI-apps."

Wat is de ecologische voetafdruk van ChatGPT?

Hannah Ritchie onderzocht de CO₂-uitstoot van ChatGPT-gebruik en concludeert dat één prompt vergelijkbaar is met een Google-zoekopdracht of enkele seconden video. Kortom: veel lager dan een paar jaar geleden werd gedacht. Bedrijven als Microsoft en Google investeren in energiezuinige chips en groenere datacenters, maar de industrie blijft modellen opschalen in plaats van optimaliseren.

Volgens Ritchie groeit AI-gebruik dermate snel dat een serieuze milieudiscussie onontkoombaar is, zeker als efficiëntie (servers, koeling, energiesoort) geen prioriteit krijgt. Al wijst ze er ook op dat er talloze factoren zijn die veel hogere impact hebben op koolstof-uitstoot, zoals het eten van vlees. Ritchie pleit voor bewuster AI-gebruik en meer transparantie door AI-aanbieders over de gebruikte infrastructuur. De conclusie: AI is geen klimaatramp, maar onbeduidend is het zeker niet.

AI drijft markt van carbon credits

AI kwam afgelopen week in Singapore ook veelvuldig aan bod tijdens de de derde

GenZero Climate Summit, waarbij Rubicon Carbon CEO Tom Montag, ex-COO van Bank of America en board member van Goldman Sachs, opmerkte dat “iets meer dan honderd bedrijven goed zijn voor tachtig procent van alle koolstof-compensaties (carbon credit retirements).”

Het zal niemand verbazen dat dit vooral technologiebedrijven zijn, want niet alleen kopen Microsoft en Google de hoogste kwaliteit carbon removal credits (gericht op permanente verwijdering van CO2), vorig jaar richtten ze met Meta en Salesforce ook de Symbiosis Coalitie op gericht op het ontwikkelen van duurzame oplossingen van CO2-verwijdering.

Voor technologiebedrijven, die relatief weinig CO2-uitstoot hebben, is deze strategie op lange termijn goed houdbaar: de technologie van CO2-verwijdering ontwikkelt razendsnel en de prijzen van deze carbon removal credits zullen op lange termijn ook dalen.

Na een week in Singapore te hebben verkeerd tussen de makers van de meest geavanceerde technologie op dit gebied, zoals Climeworks en CleanJoule, is duidelijk dat voor sectoren met hoge CO2-uitstoot en lage marges (zogeheten pokkebedrijven, denk aan de luchtvaart en industrie), de enige optie is om structureel de uitstoot van hun eigen productieketen te verlagen.

Bitcoin boven de honderdduizend, Ethereum verbijstert

Er moet een beter woord zijn dan 'volatiel' voor de schizofrene cryptomarkt: binnen een maand van 'extreme angst' naar 'hebzuchtig'

Het was een onverwacht feest in de cryptomarkt deze week. Bitcoin brak voor het eerst dit jaar door de grens van honderdduizend dollar en Ethereum volgde met een stijging van 20% op een dag en 38% in de laatste vijf dagen. Het was de beste week voor Ethereum sinds 2021.

De rally werd gevoed door gunstige macro-economische signalen, ETF-instroom en de Pectra-upgrade van Ethereum. Zowel consumenten als institutionele investeerders keerden massaal terug op de markt. Vooral de stijging van de Fear & Greed-index was opmerkelijk.

Sommige analisten zien dit als het begin van een nieuwe bullmarkt, anderen vrezen voor een kortstondige hype. Eén ding is zeker: niemand weet het. Het psychologische effect van een zes-cijferige Bitcoin is echter onmiskenbaar. Crypto-platforms rapporteren recordaantallen nieuwe gebruikers, en de komende weken zullen uitwijzen of het herstel duurzaam is.

Coinbase koopt 'Nederlands' Deribit voor $2,9 miljard

De grootste Amerikaanse cryptobeurs Coinbase heeft Deribit gekocht, de grootste optiebeurs voor crypto, voor $2,9 miljard. Hiermee vergroot Coinbase zijn aandeel in de derivatenmarkt, die inmiddels het grootste deel van de wereldwijde cryptohandel vertegenwoordigt. Deribit blijft onafhankelijk opereren maar krijgt toegang tot Coinbase’s infrastructuur en klantenbestand.

Het is een opmerkelijk succes voor de Nederlandse oprichters, de broers John en Marius Jansen, en de Nederlandse CEO Luuk Strijers. (Nu al leuk: bedenken hoe de Amerikanen van Coinbase de naam Luuk Struijers gaan uitspreken.) Het is de broers Jansen bijzonder gegund, zeker omdat ze de jeugd van hun oude voetbalvereniging SC Stadskanaal niet zijn vergeten en er fors aan doneerden.

Met de overname van Deribit wordt zichtbaar hoe de Nederlandse overheid en met de name De Nederlandsche Bank heeft gefaald bij het formuleren van een beleid dat witwassen tegengaat en consumenten beschermt tegen oplichting, maar tegelijkertijd innovatie aanmoedigt. Deribit verhuisde in 2020 noodgedwongen naar Panama en vervolgens vorig jaar naar Dubai.

De Amerikaanse SEC houdt de vinger nog steeds strak aan de pols van Amerikaanse cryptobeurzen als Coinbase en Kraken. Het is daarom zeker dat Deribit een degelijke due diligence heeft moeten ondergaan van alle AML/KYC-procedures, voordat Coinbase tot aankoop is overgegaan.

Deze overname toont ook aan dat cryptobeurzen zich herpositioneren in aanloop naar institutionele adoptie. Voor Coinbase betekent de overname van Deribit een strategische uitbreiding van het productaanbod. De cryptomarkt professionaliseert met grote snelheid en deze overname is waarschijnlijk een voorbode van verdere consolidatie. Er bestaat wereldwijd geen markt voor honderden cryptobeurzen.

Malediven bouwen $9 miljard blockchain-hub

Des te opmerkelijker is het bericht in de Financial Times dat de Malediven, geplaagd door een enorme schuldenlast, met een buitenlandse investering van $9 miljard een blockchain-ecosysteem willen bouwen. Het is opvallend dat een investeerder uit Qatar achter dit project zou zitten, terwijl de investering plaatsvindt vanuit een entiteit in Dubai. Het is een publiek geheim dat Qatar en Dubai op gespannen voet leven.

Sommige analisten vergelijken het met andere “crypto zones” waar landen speciale zones creëren voor innovatie in ruil voor kapitaal en zichtbaarheid. Of het eindigt als succes of fiasco is nog onduidelijk, maar de schaal maakt het opvallend. Omdat er op Male en het schiereiland Hulhumale een enorm tekort is aan fysieke ruimte, zal het vooral een brievenbus-business worden.

Subs.com: nieuw platform van OnlyFans-oprichter

De mede-oprichter van OnlyFans, de Brit Tim Stokely, lanceert Subs.com, een nieuw platform voor content creators met focus op fitness, educatie en finance in plaats van erotiek. De bedoeling is om een alternatief te bieden dat de monetisatiekracht (mooi woord) van OnlyFans combineert met een bredere doelgroep.

Subs.com mikt op creators die minder afhankelijk willen zijn van algoritmes of contentrestricties. Details zijn nog schaars, maar gezien het succes van OnlyFans wordt het interessant te volgen wat Stokely met Subs.com gaat doen.

Trend: crypto neigt naar AI en defensie

In de NFA Podcast van afgelopen week hoor je wat er echt gebeurde op het gigantische evenement Token2049 in Dubai: meer prostituees dan programmeurs, overvolle locaties en 530 'side events', een leuke term voor wat geblaat en geborrel.

Nish dompelde zich de hele week onder in de wondere wereld van de cryptobros en bericht over Abu Dhabi’s investering in Binance via het familie Trump-vehikel World Liberty Finance. Ook bespreken we het schandaal rond Movement Labs, waarom Apple’s AI-belofte nog steeds pure vaporware is, hoe Zuvu werkt aan de AI-orkestratielaag die Nish wil, en hoe ex-OpenAI CTO Mira Murati met volledige steun van Andreessen Horowitz en 100% zeggenschap haar nieuwe startup Thinking Machines Lab lanceert.

Verder: AI-chipkoersen, Eric Trump over banken, en getokeniseerde marmeren bunkers in de Italiaanse bergen. Aflevering 14 van de NFA Podcast is te zien of horen op:

• YouTube
• Spotify
• Substack
• Apple Podcasts

Abonnees van de LinkedIn-nieuwsbrief van de NFA Podcast krijgen direct bericht zodra een nieuwe aflevering online staat.

Andere lees- en kijktips

Hoe ik AI heb gebruikt bij het schrijven van mijn nieuwe roman

Schrijver Walter van den Berg doorbreekt een taboe en vertelt hoe hij AI gebruikte als assistent bij het schrijven van zijn nieuwe roman. Hij gebruikte het niet voor de hele tekst, dat zou potdomme helemaal mooi zijn, maar voor suggesties, structuurhulp en alternatieve formuleringen. De AI hielp hem writer’s block tegen te gaan, maar vergde ook veel correctie qua toon en context.

Van den Berg stelt dat AI voorlopig een hulpmiddel moet blijven, geen mede-auteur. In literaire context is originaliteit essentieel, en dat blijft een menselijke taak. Zijn verhaal biedt een realistisch perspectief op hoe creatieven AI integreren zonder hun identiteit op te geven.

Ook aanbevolen deze week

• Een gesprek tussen de legendarische ontwerper Jony Ive en Stripe CEO Patrick Collison over de toekomst van tools en design
• mooie video van de Wall Street Journal over de complexe investeringen door luchtvaartmaatschappijen in first class; boeiend omdat de kosten jaren voor de baat uitgaan, zonder enige zekerheid dat de vraag volgt
• een academische studie van de Italiaanse universiteit Bocconi over hoe netwerkanalyse de nieuwe paus al kon voorspellen.

--

Michiel Frackers is Chairman van Bluenote en Blue City Solutions.