[Onderzoek] UAntwerpen: "Lockdown weegt op gemoed van jongeren"

Tijdens de lentemaanden worden berichten op sociale media normaal gezien iets zorgelozer, maar uit onderzoek van UAntwerpen blijkt dat er dit jaar in april geschreven werd zoals tijdens de donkerste wintermaanden.

Textgain, een spin-off van de Universiteit Antwerpen gespecialiseerd in taaltechnologie, schreef een AI-computerprogramma om de gezondheidstoestand van de Vlaming te doorgronden. Het programma kan uitspraken herkennen die verwijzen naar fysieke en mentale klachten en neerslachtige gevoelens bijvoorbeeld. ik heb hoofdpijn, ik ben uitgeput, ik voel me eenzaam, opgejaagd, waardeloos, ik heb zwarte gedachten). Daarmee konden in de periode van januari 2019 tot mei 2020 zo’n 20 000 twitterberichten verwerkt worden.
 
Uit deze analyse blijkt dat we ons het meest opgetogen lijken te voelen tijdens de zomermaanden en het minst in november en januari. Maar de tendens geldt niet voor de maanden maart en april van dit jaar. Tijdens deze maanden zouden we normaal gezien bijna even opgetogen aan het twitteren zijn als in de zomermaanden, maar momenteel lijken we ons eerder te voelen zoals in november of januari. Dit jaar in maart zien we een piek van verwijzingen naar fysieke klachten, bijna driemaal zoveel als in eender welke andere maand. In april van dit jaar zien we ook een piek in de verwijzing naar mentale klachten.
 
Opmerkelijk is dat verwijzingen naar eenzaamheid niet enkel gaan over de auteurs zelf. De Vlaming vertoont in het algemeen grote empathie met en bezorgdheid over zijn eenzame medemens, de vermoeide risicowerkers, en onze geïsoleerde ouderen. Men stelt zich meer existentiële vragen, zoals over alleen moeten sterven.
 
Textgain voerde dezelfde analyse uit op een 240-tal online verhalen van jongeren en jongvolwassenen (14-25 jaar) over hun ervaringen tijdens de lockdown. Deze online verhalen werden verzameld in het kader van een studie uitgevoerd door Sofie Mariën van het Departement Communicatiewetenschappen van de Universiteit Antwerpen, in samenwerking met professoren Heidi Vandebosch en Karolien Poels. De vragenlijst werd verspreid met de hulp van de jongerenwebsites awel.be, watwat.be, overkop.be en tagmag.be. Deze analyse leverde zeer gelijkaardige resultaten op. Bovendien biedt deze studie ook inzicht in de redenen waarom jongeren en jongvolwassenen zich niet goed voelen in deze periode.

Sofie Mariën, associate professor: "Vooral voor jongeren lijkt dit een zware periode. Al hebben zij ook momenten van dankbaarheid en reflectie. Respectievelijk stress, angst, frustratie en eenzaamheid zijn de meest genoemde negatieve emoties door jongeren zijn. Belangrijke oorzaken zijn het gebrek aan sociaal contact, een gespannen sfeer tussen gezinsleden en gemiste ervaringen. Velen maken zich zorgen over hun eigen gezondheid en die van hun familieleden en ze piekeren veel over het succesvol afronden van hun studies.”
 
Omdat het in de socialemediaberichten en persoonlijke verhalen over selectieve zelfrapportage gaat, levert het AI-programma geen sluitend bewijs, maar het ondersteunt wel waarvoor gezondheidsexperten al een tijdje waarschuwen: de mogelijke negatieve gevolgen van de lockdown op onze mentale gezondheid. In het bijzonder die van onze jongere generatie. De resultaten van de studie van de Universiteit Antwerpen bij jongeren wijzen uit dat de deelnemers een positievere stemming vertoonden na het schrijven over de positieve aspecten en voordelen van de situatie. Positiviteit en dankbaarheid lijken voor jongeren dus manieren om op een constructieve manier met deze crisissituatie om te gaan. 

www.textgain.com
www.uantwerpen.be