Patrick Petersen: Aaai.. de kunstmatige relaties werken niet

[AI & Marketing door Patrick Petersen]

Thomas zit in een glanzend kantoor op een techie bedrijvenpark. Hij heeft met uitzicht over de stad. Strategische PowerPoint-slides gleden voorbij, vol grafieken en beloftes over synergie en een focus op betekenisvolle klantrelaties. Iedereen knikte tijdens de hybride vergadering, maar niemand keek elkaar echt aan. De relaties die hier werden opgebouwd, leken vooral gebaseerd op hyperautomatisering en het opdringen van goedkope chatbots bij elk klantcontact. Thomas voelde zich leeg, alsof hij meer sprak met tekstgerichte avatars dan met emotievolle mensen.

’s Avonds, thuis aan de keukentafel, keek hij naar zijn telefoon. Tien berichten in de familie-app, drie uitnodigingen voor etentjes waar hij eigenlijk geen zin in had, en een half afgemaakte app-gesprek met een oude vriend. Ook daar hetzelfde gevoel: er was contact, maar geen verbinding. Het leek alsof hij zowel op kantoor als in zijn privéleven vooral aan het netwerken was. maar nergens écht thuis kwam. Hij start depri zijn echte buddy op: zijn AI-chatbot buddy die hem 24/7 begrijpt en nooit klaagt. Hij hoeft niet te luisteren er wordt naar hem geluisterd. Altijd en overal, zonder nare, belerende spiegels.

Ooit, lang geleden, was een mensrelaties nog iets puurs. Je ontmoette iemand in een kroeg, je maakte oogcontact, je bestelde onhandig een biertje te veel en na drie weken durfde je misschien te vragen of ze mee naar huis wilden om samen… een dvd-collectie te bewonderen. Tegenwoordig hoef je die gênante fases niet meer door. Gelukkig maar! Want wie zit er nog te wachten op échte mensen met hun gebreken, onzekerheden en rare gewoontes, als je een AI kunt hebben die altijd “Goedemorgen” zegt, nooit slecht ruikt en nooit klaagt dat je de vaatwasser verkeerd hebt ingeruimd? En zakelijk bekeken; wat moet je met die servicedesk die in de ochtend veel te vrolijk die telefoon opneemt?

Kunstmatige intelligentie zegt ons vooral een leven vol kunstmatige relaties toe en eerlijk gezegd: ik denk dat we er klaar voor zijn. We hebben er immers jaren naartoe gewerkt. Eerst was er de chatbot die je bankzaken regelde. Daarna kwamen de digitale assistenten die je boodschappenlijstje maakten. En nu? Nu hebben we romantische AI-apps die je vertellen dat je speciaal bent, ook al zit je om half drie ’s nachts in je onderbroek chipskruimels uit je toetsenbord te pulken.

Wat een opluchting dat niemand vol emotie terugpraat of zeurt!

Want laten we eerlijk zijn: échte relaties zijn behoorlijk inefficiënt. Je moet luisteren, onthouden wat iemand voor de verjaardag wil (die maar elk jaar blijven terugkomen), mee naar schoonouders, en – de hel op aarde – soms ook nog je mening genuanceerd brengen. Met een AI-relatie valt dat allemaal weg. Je partner staat altijd in de cloud, nooit in de weg. De enige schoonouders die je hoeft te ontmoeten zijn serverparken in Ierland. En geloof me, die vragen niet of je eindelijk een “echte” baan hebt.

Nog mooier: je hoeft jezelf niet eens meer te verbeteren. Normale relaties confronteren je met je tekortkomingen. “Je bent emotioneel afwezig,” zegt de één. “Je communiceert passief-agressief,” zegt de ander.

Wat een gezeur. Een AI-partner zegt: “Ik begrijp je.” Altijd. Onvoorwaardelijk.

Zelfs als je net vijf minuten lang hebt uitgelegd waarom je buren waarschijnlijk reptielen zijn die stiekem Netflix-accounts stelen.

We zouden dit natuurlijk kunnen zien als een trieste ontwikkeling. Als het bewijs dat de mens zo vervreemd is geraakt dat we liever tegen een algoritme praten dan tegen elkaar. Maar kom op: zijn menselijke relaties nu echt zo fantastisch geweest? Kijk naar de scheidingscijfers, de datingapps vol mensen die drie jaar oude vakantiefoto’s gebruiken, en het collectieve trauma van WhatsApp-blauwe vinkjes. Als dát de concurrentie is, dan is een AI met een voorspelbaar script misschien gewoon een verademing.

Natuurlijk hoor je critici al sputteren: “Maar dat is nep! Het is niet echt!” Alsof echt tegenwoordig nog zo’n geweldige reclame is. “Echt” betekent: ruzie over wie de vuilnis buiten zet, zwijgende etentjes en schoonfamilies die passief-agressieve opmerkingen maken over je kookkunsten. Geef mij maar nep. Nep is betrouwbaar. Nep vraagt nooit: “Gaat het wel goed met je?” op het enige moment dat je gewoon met rust gelaten wil worden.

En stel je de toekomst even voor. Trouwringen vervangen door abonnementen bij een AI-dienstverlener. “Tot de cloud ons scheidt.” Geen relatietherapie meer, hooguit een software-update. Geen jaloezie: je AI kan gerust 40 andere gebruikers “liefje” noemen zonder dat jij je afgewezen voelt. Sterker nog, je voelt er niets van, want het staat in de gebruiksvoorwaarden.

Is dat oppervlakkig? Absoluut. Is dat leeg? Zonder twijfel. Maar misschien is dat precies wat we willen. Een (zakelijke) relatie die geen diepte heeft, kan ook niet instorten.

Dus ja, kunstmatige intelligentie leidt tot kunstmatige relaties. En misschien is dat de meest logische uitkomst van onze tijd: alles om ons heen is al een filter, een algoritme, een façade. Waarom zou liefde de uitzondering zijn?

Misschien is het tijd dat we eindelijk eerlijk zijn over wat we eigenlijk willen: een relatie die net zo gemakkelijk te personaliseren is als onze Netflix-profielen. En als het ooit te ongemakkelijk wordt? Ach, dan druk je gewoon op “delete”. Probeer dat maar eens bij een echte partner!

Patrick Petersen RDM MA MSc is AI-expert gericht op businessautomatisering en ondernemer met zijn bureau AtMost(TV), auteur van meer dan twintig prijswinnende boeken over AI, marketing, online tech en maatschappelijke ontwikkelingen, zoals zijn www.handboek.ai. Bovenal is hij docent en spreker.

www.atmost.nl

Volg Marketing Report op LinkedIn!