Michiel Frackers: Elon Musk Wint 2026

Toen ik bijna drie jaar geleden begon met deze nieuwsbrief was ik ervan overtuigd dat technologie in snel tempo steeds belangrijker werd in ons leven. Toch had ik me nooit kunnen indenken dat AI in 2025 niet slechts een hele interessante sector zou zijn, maar zelfs de enige motor van de Amerikaanse economie.

Crypto werd lange tijd beschouwd als het wilde westen; vrijwel niemand, ik voorop, besefte dat de cryptosector aan de vooravond stond van de instroom van het grote geld uit de traditionele financiële wereld.

Musk ziet het helemaal voor zich: zijn eigen datacenters in de ruimte brengen met SpaceX.

Beeld gemaakt met Google Nano Banana Pro. Wat een naam.

Twee wereldtrends

Het zijn de twee trends die 2025 definieerden, waaruit blijkt dat de wereld fundamenteel verandert en afhankelijk is van een tweetal risicovolle innovaties:

1. AI motor van de economie

Volgens een recente analyse van de econoom Jason Furman kwam in de eerste helft van 2025 maar liefst 92% van de Amerikaanse bbp-groei voort uit investeringen in AI-infrastructuur. Als je deze specifieke tech-investeringen wegstreept, zou de Amerikaanse economie met slechts 0,1% zijn gegroeid. Wat oppervlakkig bekeken een groeiende economie lijkt, is in werkelijkheid stagnatie die gemaskeerd wordt door één enkele, risicovolle, gigantische kapitaalinjectie in datacenters en chips.

2. 'TradFi' neemt crypto over

Terwijl de media in 2025 vooral berichtten over een uitgeraasde cryptomarkt en retail-beleggers afhaakten, vond er onder de radar een enorme verschuiving plaats. Want 2025 was vreemd genoeg tegelijkertijd zowel een bearmarkt voor crypto, als het jaar van de grote institutionalisering. Terwijl die opschepperige oom en het bleke neefje op verjaardagen eindelijk hun klep hielden over crypto, heeft het grote geld (TradFi) in 2025 de cryptowereld in handen genomen:

* terwijl de koers van goud explodeerde en Bitcoin stagneerde, stroomde er in 2025 paradoxaal genoeg meer geld in Bitcoin dan in goud.

* de RWA-explosie: De markt voor 'Real World Assets' (zoals getokeniseerde staatsobligaties) doorbrak de $30 miljard grens, een vertienvoudiging ten opzichte van 2022.

* stablecoins zoals USDT en USDC zijn niet langer alleen 'gok-fiches' voor beurzen, ze verwerkten dit jaar $1,25 biljoen per maand aan transacties, vergelijkbaar met wat Visa maandelijks verwerkt. Robeco noemt de zomer van 2025 zelfs 'de stablecoin summer.'

Musk de ruimte in, Altman naar Disneyland

Het is voor OpenAI CEO Sam Altman extra pijnlijk dat uitgerekend midden in alle groeiende twijfel over de levensvatbaarheid van het bedrijfsmodel van OpenAI, zijn aartsvijand Elon Musk met SpaceX ook een mega-beursgang in gang heeft gezet.

Waar Elon Musk met SpaceX al jaren succesvol is in de ruimte, zijn bij Sam Altman's OpenAI alleen de kosten stratosferisch. 

Hoe vreemd het ook klinkt: juist de twijfel over de enorme kosten van OpenAI aan enorme datacenters vol dure chips en servers, voedt de belangstelling voor de beursgang van SpaceX, dat serieus onderzoekt hoe het datacenters in de ruimte kan exploiteren. Waar Elon Musk met SpaceX al jaren succesvol is in de ruimte, zijn bij Sam Altman's OpenAI alleen de kosten stratosferisch. Waar nu ook nog extra investeringen voor het inkopen van content-rechten bijkomen. De deal waarbij Disney $1 miljard betaalt voor een belang in OpenAI en daarbij voor een periode van drie jaar, waarvan een jaar exclusief, tweehonderd geanimeerde versies (zonder stem of gelijkenis van acteurs) van Disney-karakters van Yoda tot Black Panther en Mickey Mouse, in licentie geeft aan OpenAI, moet worden gezien als een knieval van OpenAI voor het auteursrecht en originele creativiteit.

De verliezen van OpenAI zijn zo schrikbarend hoog dat het die miljard Disney-dollars in een paar weken verbrandt. Feitelijk verkoopt OpenAI aandelen voor gebruik van intellectueel eigendom. OpenAI's Sora mag gebruikers clipjes van maximaal dertig seconden laten maken met de gelicenseerde Disney-karakters, dus we hoeven geen nieuwe Star Wars of Toy Story te verwachten gemaakt door een hoogbegaafde puber die van wanten weet met Sora-prompts.

Zo toont Yahoo Finance de five-layer AI cake van Nvidia CEO Jensen Huang. De slagroom bovenop is volledig AI, want die zit er niet in de applicatie-laag.

AI-taart van Jensen Huang

Om te begrijpen waarom de ene beursgang (OpenAI) een 'alles op rood"-gok aan de roulettetafel is en de andere een strategische zet in een langdurige oorlog (SpaceX), moeten we kijken door de lens van Nvidia-CEO Jensen Huang. Eerder beschreef ik al de AI-taxonomie van George Hotz en de pyramide van Huang lijkt daar sterk op.

Huang omschrijft het AI-ecosysteem als een "Vijflaagse Taart": Energie, Chips, Infrastructuur, Modellen en Applicaties. (Waarom dit een taart is weet overigens niemand, in Engeland zal het ongetwijfeld de AI-trifle worden genoemd.)

De visie van Jensen Huang van Nvidia op de AI-waardeketen.

Beeld gemaakt met Google Nano Banana Pro.

De "Neijuan" van OpenAI

De waardering van OpenAI is gebaseerd op het verkeerde idee dat het een verdedigbaar monopolie op AI-software bezit. De realiteit is dat OpenAI in een staat verkeert van wat The Economist heeft gekozen als het niet-Engelstalige woord van het jaar: "Neijuan".

Neijuan is Mandarijn voor "involutie", ofwel "intense concurrentie met afnemende opbrengsten". Het gevoel dat je steeds harder rent op een loopband, zonder een centimeter vooruit te komen. Dit concept vat de huidige crisis in de Modellaag perfect samen. OpenAI maakt van alles maar mist een echte 'slotgracht', een structureel concurrerend voordeel. Dan is zelfs een kleine miljard maandelijkse gebruikers een wankele basis.

Mickey Mouse als slop-alternatief

De kosten om LLM's te trainen blijken nog steeds exponentieel, maar de prijs van intelligentie giert richting nul dankzij concurrenten als Google Gemini, Anthropic en DeepSeek. Tot overmaat van ramp wordt de wereld overspoeld met wat The Economist koos als het algemene Woord van het Jaar: "Slop". Inhoudsloze AI-woordbagger. De meeste zelfbenoemde AI-experts op LinkedIn zijn ware slop-gravers.

Mediagiganten onderkennen de worstelingen van OpenAI met het leveren van relevnte content. Disney's recente deal van $1 miljard met OpenAI is daarom geen teken van kracht; het is een verdedigend alternatief in een slopvolle wereld. Mickey Mouse als slop-alternatief.

De visie van Huang op de AI-waardeketen illustreert vooral waar de waarde verdampt uit de "Model"-laag (OpenAI) en wordt herwonnen in de "Infrastructuur- en chips"-lagen (SpaceX, ASML, Nvidia). Kort samengevat: de softwaremakers betalen zch tureluurs aan de hardwarebedrijven. Terwijl software misschien de wereld opeet, zoals het cliché luidt, stuurt hardware de rekening. Vooruit af te tikken.

ASML Europa's meest waardevolle bedrijf

Taosha Wang van Fidelity International vatte deze verschuiving perfect samen in een Bloomberg-analyse over investeringen in 2026:

"Ik zou stellen dat de hardwaresector als geheel een grotere 'moat' (slotgracht) heeft en defensiever is dan de softwaresector."

De koerswijzigingen in procenten van een aantal AI-infrastructuurbedrijven gedurende 2025. De ene chipmaker (Broadcom of Nvidia) is de ander niet (Arm); zie ook bij datacenters het verschil (Coreweave vs. Equinix).

De markten zijn het daarmee eens. ASML is nu Europa's meest waardevolle bedrijf. Tijdens een goudkoorts koop je niet de mijn, oftewel het datacenter; je koopt de maker van de schoppen en de houwelen (Nvidia, Broadcom), waarbij ASML het ultieme monopolie bezit. Nvidia overweegt zelfs om de H200-productie voor de Chinese markt te verhogen.

De maand december bood een harde les in het verschil tussen de technologie bezitten en deze huren, waarbij Broadcom en Oracle klappen kregen op de beurs. Maar enige nuancering - naast nederigheid is mijn genuanceerde inborst mijn beste eigenschap - blijft cruciaal. Broadcom heeft een goed gevulde orderportefeuille, terwijl Oracle vooral een koper blijft van hardware: het maakt geen chips en servers, maar software.

Datacenters tussen de sterren?

Als OpenAI de beperkingen van de huidige generatie AI vertegenwoordigt, vertegenwoordigt SpaceX de ontsnapping naar het volgende tijdperk. De meest ingrijpende ontwikkeling voor 2026 is niet een betere chatbot; het is de snel aan terrein winnende gedachte dat datacenters in de ruimte de logische volgende fase zijn.

Door het extreme energie- en waterverbruik is de groei van datacenters wereldwijd een steeds groter probleem. Trump's goedkeuring voor meer AI-datacenters stuit op weerstand van zijn eigen kiezers. SpaceX bevindt zich in een unieke positie om dit op te lossen door de "Infrastructuur"- en "Energie"-lagen van Jensen Huang's taart naar een baan om de aarde te verplaatsen. Investeerder Gavin Baker legt de potentie van datacenters in de ruimte goed uit in deze video.

Het verplaatsen van AI-rekenkracht naar een baan om de aarde biedt in theorie een duurzame oplossing voor energie- en koelingsproblemen, door gebruik te maken van de altijd aanwezige zonne-energie en de lage temperatuur. Hierdoor zouden vervuilende brandstoffen en waterverslindende koelsystemen niet langer nodig zijn, terwijl de rekendichtheid kan toenemen zonder het stroomnet te belasten.

Het idee is om gebruikers rechtstreeks met de datacenters te verbinden, waardoor vertragende tussenstappen zoals zendmasten, wijkkasten en glasvezelkabels overbodig worden. Beleggers lopen daarom in polonaise achter de IPO van SpaceX aan, hoewel Musk's obsessie met leven op Mars risico toevoegt.

"Spaceservers" voorlopig fata morgana

Er is een reden dat ik een voorbehoud maak en benadruk dat datacenters in de ruimte 'in theorie' allerlei voordelen hebben. Want in de praktijk zullen datacenters in de ruimte, laat ik het spaceservers noemen, op veel lastig op te lossen fysieke beperkingen stuiten. Zo is onderhoud aan de servers praktisch onmogelijk, want ik zie astronauten niet snel een harde schijf in een server verwisselen. Daarnaast tast kosmische straling chips aan, waardoor SpaceX is aangewezen op verouderde hardware in plaats van moderne superchips.

Bovendien vormt het luchtledige in de ruimte een paradoxaal koelingsprobleem: omdat er geen lucht is om warmte af te voeren, blijft hitte hangen, vergelijkbaar met een thermosfles. Daardoor zijn gigantische, kwetsbare radiatoren nodig om de servers niet te laten smelten, wat de hele constructie complex en duur maakt.

Daarnaast is de bandbreedte naar aarde een elementair probleem. Terwijl satellieten prima zware berekeningen kunnen uitvoeren (zoals AI-training), is de capaciteit om die data terug te sturen via radiofrequenties veel te beperkt om miljoenen gebruikers van snel breedbandinternet te voorzien. Lasercommunicatie biedt meer capaciteit, maar wordt vaak geblokkeerd door wolken, waardoor het onbetrouwbaar is als directe vervanging voor glasvezel. Kortom, het zal nog even duren voor je Emily in Paris zult streamen vanaf een datacenter ergens tussen je bank en de maan.

Conclusie voor 2026

Je zou als belegger kunnen concluderen dat alle AI-hype te risicovol is en kijken naar het veilige Apple, hoewel dat allerlei leiderschapswissels ondergaat. Maar als we elke laag van Jensen Huang's taart afromen– van de spaceservers van Starlink tot de H200-chips van Nvidia – blijft er één gemene deler over: koper.

Ik hoor het u denken, om met Bram Moszkowicz te spreken; koper?! Maar zoals Bloomberg’s investeringsgids voor 2026 opmerkt, is de AI-revolutie in de kern een elektriciteitsrevolutie. Of er nieuwe hoogspanningslijnen op aarde worden gebouwd om datacenters te ondersteunen, of duizenden satellieten worden bekabeldin de ruimte, het fysieke medium van de toekomst is hetzelfde als tijdens de industriële revolutie.

Met dit soort bizarre, onvoorspelbare resultaten lijkt het veiliger om de Nasdaq Composite te kopen dan individuele aandelen.

Taosha Wang van Fidelity wijst daarom op koper als optie om risico's als inflatie en het knappen van de AI-bubble af te dekken. Het is een nederig stemmende realisatie: we kunnen dromen van Algemene Kunstmatige Intelligentie (AGI), maar zonder koper blijft het allemaal een wensdroom.

Alle geluk en gezondheid gewenst en tot in het nieuwe jaar!