Commissariaat voor de Media meerjarenplan: geen handhaving

Het Commissariaat voor de Media blijkt in zijn toezichtsbrief 2025 en meerjarenplan 2025-2030 nog steeds geen focus te hebben om handhaving van de Mediawet middels toezicht en boetes te doen, zoals bij de meeste andere Europese toezichthouders op de media in Europa gebruikelijk is.

De afgelopen jaren deelde het Commissariaat voor de Media – die verantwoordelijk is voor zaken als de investeringsplicht voor streamingdiensten, quotaregelingen, overtredingen van reclameregels, influencers en meer – bij uitzondering boetes uit. Zo werd in geheel 2023 slechts één boete uitgedeeld. In 2024 werd welgeteld na twee jaar toezicht één (verlaagde) boete voor een influencer uitgedeeld.

Het Commissariaat voor de Media stelt dat het media-instellingen toegang geeft tot de mediamarkt en voor partijen stimuleert dat regelgeving wordt nageleefd en daartoe ook de naleving bewaakt, alsmede dat illegaal en schadelijk gedrag gehandhaaft wordt. Daarbij stelt de toezichthouder verder een signalerende en agenderende functie te hebben voor de wetgever.

Grote mediaspelers naar Nederland

Het Commissariaat voor de Media stelt zelf dat (grote) internationale mediaspelers Nederland weten te vinden als vestigingsplaats en het toezicht in Nederland te waarderen. Juist het gebrek aan toezicht lijkt hieraan ten grondslag te liggen. Partijen als The Walt Disney Company, BBC Studios, Netflix, Warner Bros. Discovery, SkyShowtime, Paramount en anderen gebruiken Nederland als EU-uitvalsbasis voor de licenties van tv-zenders en streamingdiensten. Ook de dienst Snapchat heeft zich inmiddels in Nederland gevestigd. Google, Meta en Tiktok zijn formeel in Ierland gevestigd ten behoeve van het EU-toezicht.

Focus 2025

Volgens het Commissariaat zal de focus in 2025 liggen op toezicht op journalistieke kwaliteitseisen, het voorbereiden op de European Media Freedom Act, vervolgonderzoek naar lokaal bestuurlijk nieuws, de ontwikkeling van een pluriformiteitsmonitor en onderzoek naar de due prominence.

De bedoeling is dat de drempelcriteria voor influencers in 2025 wordt verlaagd en er meer toezicht komt van in Nederland gevestigde social mediaplatforms. Hoe de toezichthouder aan handhaving gaat doen, laat staan voornemens is om boetes te geven, wordt niet beschreven. In algemene zin hanteert het Commissariaat een zeer terughoudend beleid ten aanzien van boetes.

Focus 2025-2030

Voor de periode 2025-2030 wil de toezichthouder zich focussen op robuuste nieuwsvoorzieningen, door zich in te willen zetten voor algoritmes die pluriform media-aanbod mogelijk maken. De toezichthouder wil zich inzetten voor regelgeving op dit punt, waarbij het hoopt dat de wetgevers dit oppakken als uitwerking van Europese regelgeving.

Ook een goed functionerend publiek mediabestel heeft de aandacht van het Commissariaat, net als een veilig online platform voor jongeren. Hiervoor wil het Commissariaat onderzoek doen en wil de toezichthouder nationaal en internationaal samenwerken met collega-toezichthouders en zoekt het ook de medewerking van publieke en private partijen. Over (het gebrek aan) de handhavende functie van het Commissaraat zelf, wordt niets beschreven.

Kwink

In 2024 kreeg het Commissariaat behoorlijke kritiek van het onderzoeksbureau Kwink die een evaluatie maakte en concludeerde dat er weinig handhavingsinstrumenten worden ingezet, en de toezichthouder vooral informeel werkt (oftewel gesprekken voeren), waarbij sommige marktpartijen vraagtekens zetten bij de manier waarop het Commissariaat voor de Media (geen) toezicht uitvoert.

Amma Asante die sinds september 2022 voorzitter is van het Commissariaat voor de Media is voormalig kamerlid voor de PvdA en was voordat ze voorzitter werd adviseur maatschappelijke ontwikkelingen en sociaal domein.

Volg Marketing Report op LinkedIn!