Cees Faes: Exit Porter, Enter het Zeskrachten Model

[Column] De kracht waar ook Batavus niet tegenop kon fietsen

Marketeers houden van modellen. Porters Vijf Krachten? Heerlijk. Een simpel rijtje waarmee je elk businessplan kon aankleden alsof het Harvard-waardig was. Concurrentie, leveranciers, afnemers, nieuwkomers en substituten – vijf netjes afgemeten vijanden. Lekker overzichtelijk.

Maar het rijtje is achterhaald. De realiteit is grimmiger. Er is al een tijdje een zesde kracht opgedoken die sterker is dan welke nieuwkomer of substituut ook. Een kracht die bedrijven werkelijk tot wanhoop drijft. Daarom presenteer ik, met lichte tegenzin en veel gevoel voor drama: Het Zes Krachten Model.

En die zesde kracht? De vakbond.

Stel u een man voor. Als kind al overal tegen. Op de peuterspeelzaal weigerde hij mee te doen aan stoelendans: “Discriminerend voor kinderen zonder stoel.” Op de basisschool protesteerde hij tegen buitenspelen: “Te gevaarlijk, te weinig helmplicht.” Thuis kreeg hij geen poot aan de grond, dus ontwikkelde hij een tweede huis: het zaaltje met TL-licht en filterkoffie, waar hij eindelijk wél de baas was.

Snel vooruitspoelen naar nu: daar staat hij, stevig in het pak, papieren map onder de arm. Als de baas vraagt of iemand even een paperclip van de grond kan rapen, begint hij: “Dat is tillen! Gevaarlijk! Daar moet minstens vijftien procent toeslag bovenop, anders… staking!”

Kortom: een relikwie uit de industriële revolutie dat ooit een heldenrol had, maar nu vooral bezig is met het vinden van nieuwe manieren om zichzelf in stand te houden. Waar Porters vijf krachten nog te maken hadden met concurrentie of substituten, heb je hier te maken met een kracht die zó oppermachtig is dat zelfs een Chinese e-bikefabrikant met miljarden steun verbleekt.

Kijk naar Batavus. Ooit hét symbool van Hollandse degelijkheid, nu in de verhuisdozen naar Hongarije. Niet omdat de fietspaden daar beter zijn, maar omdat het simpelweg ondoenlijk is om hier nog te produceren zonder elke week een nieuw polderoverleg. In de spreadsheets is de zesde kracht vaak de zwaarste kolom.

En dát is het inzicht. Het Zes Krachten Model laat zien dat ondernemers alle vijanden van Porter aankunnen. Concurrentie? Laat maar komen. Nieuwe toetreders? Bring it on. Substituten? We verzinnen wel iets. Maar meldt de vakbond zich? Zet dan de verhuisdozen maar vast klaar: tien tegen één dat je wel kunt inpakken. 

--

Cees Faes is oprichter van Fightclub.

www.fightclub.nl

 Volg Marketing Report op LinkedIn!

 Abonneer je op onze gratis dagelijkse nieuwsbrief

 Registreer jouw bureau gratis in de Marketing Report reclamebureau database The List

Dit artikel is gepubliceerd door: Saskia van Weert